Ανεύρυσμα Κοιλιακής Αορτής

Τι είναι το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής;

Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής καλείται η εντοπισμένη διάταση πάνω από το 50% της φυσιολογικής διαμέτρου (περίπου 2 εκατοστά), Πρόκειται για μία εντελώς ασυμπτωματική (στο 80% των περιπτώσεων) και δυνητικά απειλητική για τη ζωή πάθηση και συνήθως η διάγνωση προκύπτει εντελώς τυχαία στα πλαίσια κάποιου απεικονιστικού ελέγχου για τη διερεύνηση κάποιας άλλης πάθησης.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Η τυπική συμπτωματολογία του ανευρύσματος κοιλιακής αορτής (όταν υπάρχει) είναι κοιλιακό αίσθημα παλμών καθώς και χρόνιο άτυπο κοιλιακό ή οσφυικό άλγος. Σε περίπτωση ρήξης του ανευρύσματος (λίαν θορυβώδης και άκρως επικίνδυνη για τη ζωή κατάσταση) ο πόνος είναι πολύ οξύς και ακτινοβολεί στους γλουτούς, στη βουβωνική περιοχή, στο όσχεο ή στους όρχεις. Το άλγος κατά τη ρήξη του ανευρύσματος είναι συνήθως αιφνίδιας έναρξης, συνεχές ή κωλικοειδές. Μπορεί κανείς να ψηλαφά μία σφύζουσα κοιλιακή μάζα και ο ασθενής να βρίσκεται σε καταπληξία ή να έχει προκληθεί συγκοπικό επεισόδιο. Η πιο συχνή επιπλοκή είναι η ρήξη (περίπου 7/100000) και ακολουθούν σε συχνότητα η πίεση εκ των έσω παρακείμενων ιστών καθώς και θρομβοεμβολικά επεισόδια.

Ο ρυθμός με τον οποίο αυξάνεται κάποιο ανεύρυσμα καθώς και η μέγιστη διάμετρός του αποτελούν βασικό κριτήριο για τον κίνδυνο ρήξης του ανευρύσματος.

Πιο συγκεκριμένα, ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας θεωρούνται τα ανευρύσματα που έχουν μεγαλύτερη διάμετρο μεγαλύτερη ταχύ ρυθμό αύξησης.

Ποια τα αίτια;

Συνήθως το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής (ΑΚΑ) προκύπτει μέσα από μία χρόνια εκφυλιστική διεργασία. Πολυκεντρικές μελέτες φανερώνουν ότι σε ασθενείς με ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής διαπιστώνονται διαταραχές στην ποσότητα της σύστασης των δομικών πρωτεινών του αρτηριακού τοιχώματος ελαστίνη και κολλαγόνο.

Συγκεκριμένες, ιδιάζουσες δομικές, αλλά κυρίως  αιμοδυναμικές συνθήκες που επικρατούν ως επί το πλείστον στην αορτή κάτω από το επίπεδο των νεφρικών αρτηριών μπορούν να εξηγήσουν τη συντριπτική πλειοψηφία ΑΚΑ στη συγκεκριμένη ανατομική περιοχή. Η χωρίς εξήγηση πολλές φορές παρουσία φλεγμονωδών κυττάρων στον έσω ελαστικό και τον έξω χιτώνα της αορτής πιθανόν και  να αποτελεί πρώιμο και καθοριστικό παθοφυσιολογικό παράγοντα για την δημιουργία του ΑΚΑ.

Σε τι ηλικία μπορεί να εμφανιστεί; Εμφανίζεται και σε νέους;

Το ανδρικό φύλο υπερέχει με αναλογία 3-8:1. Παρατηρείται 6πλάσια πιθανότητα διάγνωσης ανευρύσματος σε συγγενείς 1ου βαθμού ασθενούς με ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής. Οι περισσότεροι ασθενείς με ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής βρίσκονται συνήθως γύρω από την ηλικία των 55 ετών. Θεωρείται κάποιου είδους αντίδραση του αγγειακού τοιχώματος σε διάφορες ασθένειες. Αρκετά συχνά συνοδεύεται και από άλλες παθήσεις, όπως η περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια, η στεφανιαία νόσος και διάφορες σοβαρές ή μη αναπνευστικές διαταραχές, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

Παράγοντες κινδύνου δημιουργίας ανευρύσματος κοιλιακής αορτής:

• Κάπνισμα
• Κληρονομικότητα
• Ηλικία
• Αθηροσκλήρωση
• Άρρεν φύλο
• Υπέρταση
• Δυσλιπιδαιμία
• Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
• Διαβήτης (οι διαβητικοί προστατεύονται από την ανάπτυξη ΑΚΑ)

Παράγοντες κινδύνου ρήξης ανευρύσματος κοιλιακής αορτής

• H αύξηση της μέγιστης διαμέτρου και η αρτηριακή υπέρταση αυξάνουν την τάση του τοιχώματος και άρα τον κίνδυνο ρήξης.
• Οικογενειακό ιστορικό
• Γυναικείο φύλο
• Υπάρχει ένα όριο (5-6 cm) πάνω από το οποίο ο κίνδυνος ρήξης αυξάνεται σημαντικά.
• Υπέρταση
• Στεφανιαία νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια
• Χρόνια Αναπνευστική Πνευμονοπάθεια

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Από τη λεπτομερή λήψη ιστορικού και την κλινική εξέταση συνήθως εντοπίζει κανείς τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου. Ακολούθως ο ιατρός (συνήθως ακτινολόγος-απεικονιστής) ανακαλύπτει το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής με έναν απλό, τυχαίο διαγνωστικό έλεγχο (screening guidelines) με υπερηχογράφημα άνω και κάτω κοιλίας.

Στη συνέχεια μία αξονική τομογραφία με σκιαγραφικό ή και μία αγγειογραφία (έπεται πάντα της διάγνωσης) θα αναδείξει όλες τις επιπλέον πολύτιμες πληροφορίες για το σχεδιασμό και καθορισμό των τεχνικών λεπτομερειών της επεμβατικής αντιμετώπισης του ΑΚΑ.

Ανεύρυσμα κοιλικακής αορτής: Ποια η κατάλληλη θεραπεία και αντιμετώπιση;

Το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής πρέπει να αντιμετωπίζεται επεμβατικά όταν ο προβλεπόμενος κίνδυνος επιπλοκών  υπερβαίνει τον προβλεπόμενο κίνδυνο της χειρουργικής επέμβασης. Τα ραγέντα ΑΚΑ χρήζουν επείγουσας χειρουργικής αντιμετώπισης ενώ τα συμπτωματικά (επώδυνα) χρήζουν  άμεσης χειρουργικής επέμβασης ανεξαρτήτως μεγέθους του ανευρύσματος ή της παρουσίας συνοδών νόσων. Εξαίρεση αποτελούν οι ασθενείς με πολύ περιορισμένο προσδόκιμο επιβίωσης. Σχετικές ενδείξεις αντιμετώπισης αποτελούν το ατρακτοειδές ανεύρυσμα με μέγιστη διάμετρο ≥ 5,5 εκ. καθώς και το σακκοειδές με αύξηση της μέγιστης διαμέτρου περισσότερο από7-8 mm/έτος.

Πλεονεκτήματα ανοικτής χειρουργικής αποκατάστασης

• Επιβεβαιωμένη επέμβαση με κλινική επιτυχία και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα τα τελευταία 40 χρόνια.

Μειονεκτήματα ανοικτής χειρουργικής αποκατάστασης

• Ευρεία λαπαροτομία
• 30–90 λεπτά αποκλεισμός αορτής
• Μεγάλη διάρκεια επέμβασης
• Διεγχειρητικές επιπλοκές
• Μετεγχειρητικές επιπλοκές
• 1–2 μέρες Μονάδα Εντατικής Θεραπείας
• 7–14 ημέρες νοσηλείας, 4–6 εβδομάδες ανάρρωσης
• Μετεγχειρητικές κήλες

Πλεονεκτήματα ενδαγγειακής αποκατάστασης ΑΚΑ (EVAR)

• Ελάχιστα επεμβατική
• Αποφυγή γενικής αναισθησίας
• Μειωμένος κίνδυνος περιεγχειρητικού θανάτου
• Ταχεία ανάρρωση

Μειονεκτήματα ενδαγγειακής αποκατάστασης ΑΚΑ

Επιπλοκές και επανεπεμβάσεις

• Ενδοδιαφυγή, μετατόπιση, λανθασμένη τοποθέτηση, απόσπαση τμημάτων μοσχεύματος καθώς και στένωση/απόφραξη νεφρικών ή λαγονίων αρτηριών.

Συνοψίζοντας…

Η ενδαγγειακή αποκατάσταση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής πρέπει να διενεργείται μόνο σε Κέντρα με τεκμηριωμένη περιεγχειρητική θνητότητα <  3% και ποσοστό μετατροπής σε ανοιχτή επέμβαση <  2%.

Επείγoυσα ενδαγγειακή αποκατάσταση μπορεί να διενεργηθεί σε ραγέντα ΑΚΑ, υπό την προυπόθεση ότι έχουν συμβατή ανατομία.

Ποιο το κόστος της θεραπείας; Είναι προσιτές οι τιμές;

Το κόστος της θεραπείας εξαρτάται από την περίπτωση του ασθενή. Για περισσότερες πληροφορίες για τις τιμές, παρακαλώ επικοινωνήστε με τον ιατρό.