Οι περισσότεροι ασθενείς με φλεβική ανεπάρκεια και κιρσούς αισθάνονται ιδιαίτερη ανασφάλεια εν όψει ενός προγραμματισμένου αεροπορικού ταξιδιού. Αυτό συμβαίνει κυρίως, λόγω της πληροφόρησης που υπάρχει από το ευρύτερο περιβάλλον των ασθενών για την αυξημένη πιθανότητα φλεβικής θρόμβωσης κατά τη διάρκεια πολύωρων αεροπορικών ταξιδιών. Ας δούμε όμως αναλυτικότερα τις σχέσεις ανάμεσα στους όρους φλεβική ανεπάρκεια, φλεβίτιδα, κιρσοί και εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση για να κατανοήσουμε πιθανόν καλύτερα και το πρόβλημα…
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση αποτελεί μία ιδιαίτερα σοβαρή και ανησυχητική κατάσταση όπου το αίμα μέσα σε κάποιες φλέβες σταματά να κινείται και πήζει. Η ποσότητα του πηγμένου αίματος που αποφράσσει τη φλέβα προκαλεί εντονη και ιδιαίτερα ενοχλητική συμπτωματολογία στο πόδι όπως άλγος, έντονο οξύ οίδημα, ενίοτε δυσκολία έως και χαρακτηριστική αδυναμία κίνησης και δερματικές αλλοιώσεις, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου μετατρέπονται σε ανοιχτές πληγές (άτονα φλεβικά έλκη). Η σοβαρότερη και εξόχως επικίνδυνη εξέλιξη μίας εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης κάτω άκρου (Deep Vein Thrombosis) είναι η με τη ροή του αίματος απόσπαση τμήματος του θρόμβου από την περιοχή που αναπτύχθηκε και η μετακίνησή του προς τους πνεύμονες. Η παθολογική αυτή οντότητα είναι ευρέως γνωστή ως πνευμονική εμβολή και είναι σε θέση να απειλήσει άμεσα τη ζωή του ασθενούς.
Η αιτιολογία των κιρσών αφορά την παλινδρόμηση του αίματος λόγω μη σωστής λειτουργίας (ανεπάρκειας) των βαλβίδων κάποιων συγκεκριμένων φλεβικών στελεχών (μείζων σαφηνής, ελάσσων σαφηνής, διατιτραίνουσες). Η ποσότητα του αίματος που παθολογικά παλινδρομεί διεισδύει μέσα σε παράπλευρους κλάδους αυτών των φλεβών με συνέπεια, σε βάθος χρόνου να τους διογκώνει και να έχουμε τη δημιουργία των φλεβικών κιρσών στο πόδι. Παρατηρούνται σε επιφανειακές φλέβες, ακριβώς κάτω από το δέρμα και γι’ αυτό το λόγο είναι ιδιαιτέρως εμφανείς.
Σημαντικό είναι να γνωρίζει κανείς ότι μία θρόμβωση επιφανειακής φλέβας (επιπολής θρομβοφλεβίτιδα), δε μας ανησυχεί ιδιαίτερα συγκρινόμενη πάντα με κάποια θρόμβωση σε φλεβικά στελέχη που βρίσκονται σε βαθύτερα στρώματα μέσα στο πόδι (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση).Παρόλα αυτά είναι σε θέση, υπό προϋποθέσεις, και οι δύο αυτές παθολογικές οντότητες να οδηγήσουν ακόμα και σε πνευμονική εμβολή.
Αεροπορικές πτήσεις πολλών ωρών αποτελούν σημαντικότατο παράγοντα κινδύνου για δημιουργία εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης. Ο λόγος για αυτό είναι ο επί πολλές ώρες περιορισμός του σώματος στον ιδαίτερα στενό χώρο των καθισμάτων σε συνδυασμό με την πάντα χαμηλή ατμοσφαιρική πίεση, τη χαμηλή υγρασία και τη μειωμένη συγκέντρωση οξυγόνου της καμπίνας, συνθήκες που όπως έχει αποδειχθεί αποτελούν,υπό προϋποθέσεις, ίσως το πλέον εκρηκτικό μείγμα ανάπτυξης εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης κάτω άκρων.
Λόγω όλων των ανωτέρω επομένως, καλό θα είναι οι ασθενείς με φλεβική ανεπάρκεια και κιρσούς πριν από τη διενέργεια πολύωρων αεροπορικών ταξιδιών να ενημερώνονται διεξοδικά για τους πιθανούς κινδύνους που τους απειλούν και να λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα για την κατάλληλη προστασία του φλεβικού τους συστήματος των κάτω άκρων.
Οι ταξιδιώτες έχοντες κάποιον από τους παρακάτω παράγοντες κινδύνου…
• Ιστορικό εν τω βάθει θρόμβωσης ή πνευμονικής εμβολής.
• Θρομβοφιλία.
• Παχυσαρκία.
• Εγκυμοσύνη.
• Πρόσφατη χειρουργική επέμβαση (κυρίως στην περιοχή της λεκάνης ή στα πόδια).
• Φλεβική ανεπάρκεια
• Χρήση ορμονικών σκευασμάτων (π.χ. αντισυλληπτικά φάρμακα).
• Κιρσοί κάτω άκρων (μικρός κίνδυνος όπως αναφέρεται πιο πάνω).
…καλό θα είναι προηγουμένως να επικοινωνήσουν με τον προσωπικό τους ιατρό για να λάβουν τις κατάλληλες οδηγίες
Τέλος, κατά τη διάρκεια της πτήσης:
• Φορέστε άνετα και χαλαρά ρούχα.
• Κάντε χρήση των αντιθρομβωτικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης.
• Συχνά, κάντε κινήσεις κάμψης-έκτασης των ποδιών για να αποφεύγεται η λίμναση αίματος στις βαθιές φλέβες της γάμπας.
• Περπατήστε στο διάδρομο του αεροπλάνου.
• Καταναλώστε άφθονα υγρά προς αποφυγή αφυδάτωσης.
• Αποφύγετε το αλκοόλ ή τα υπνωτικά χάπια.